Zaanse Energie Koöperatie

Hoeveel elektriciteit een windturbine kan leveren, hangt van een aantal zaken af. Vooral de grootte van de wieken (de rotorbladen) en de plek waar de turbine staat zijn bepalend. Bij windmolens wordt gerekend in vermogen MW (MegaWatt; één MW is 1.000 kW (kiloWatt). In windrijke gebieden levert een windturbine de meeste elektriciteit, bijvoorbeeld aan de kust of op de Noordzee. Verder het binnenland in, levert diezelfde turbine minder elektriciteit omdat het minder vaak en minder hard waait, maar nog altijd genoeg om de elektriciteit van veel huishoudens op te wekken.
Het waait dus niet overal even hard en veel in Nederland. Waren 20 jaar geleden windturbines met een vermogen van 75 kW nog zeer gebruikelijk, de meeste nieuwe moderne molens hebben een vermogen van 2 tot 3 MW. Leverde die ´oude´ turbine ongeveer 135.000 kWh stroom per jaar (omgerekend het elektriciteitsverbruik van 40 moderne huishoudens), een moderne turbine van 3 MW levert aan de kust al snel 6,6 miljoen kWh per jaar, genoeg voor bijna 2.000 huishoudens. Er bestaat een windkaart van Nederland waarop die verschillen zichtbaar zijn.

In oktober 2009 stond er in Nederland 2220 MW opgesteld op land en op de Noordzee. Daarbij zijn nog veel kleinere windmolens die in de volgende jaren vervangen zullen worden door moderne modellen die meer elektriciteit kunnen leveren.
Alle windturbines bij elkaar leveren jaarlijks ongeveer 5,2 miljoen MWh elektriciteit. Dat is 4,5 procent van alle elektriciteit die in Nederland wordt verbruikt (huishoudens, industrie, verkeer etc.). Omgerekend naar huishoudens is het genoeg stroom voor ongeveer 1,5 miljoen huishoudens.
Hier vind je een kaart met alle windmolens en windmolenparken in Nederland.
Bron: NWEA

Uit onderzoeken in onder andere Duitsland blijkt dat een windturbine de energie die nodig is voor de hele levenscyclus (bouwen, plaatsen, onderhoud, afbreken) in drie tot zes maanden terugverdient. Dat is in 2 tot 3 procent van de hele levensloop van de turbine, want een turbine levert 15 tot 20 jaar elektriciteit. In ongeveer diezelfde zes maanden heeft de turbine ook de uitstoot aan onder andere broeikasgas C02 die nodig is tijdens de hele levenscyclus ‘terugverdiend’, omdat er geen fossiele brandstoffen nodig zijn bij de productie van elektriciteit uit wind. Energiecentrales die werken met kolen of gas blijven CO2 uitstoten.
Bron: NWEA

Er wordt toch ook elektriciteit in de industrie en in het verkeer gebruikt?
We rekenen altijd uit hoeveel huishoudens van elektriciteit met een windturbine voorzien kunnen worden, om het cijfer beeldend te maken. Het cijfer 4.100.000 MWh elektriciteit zegt niemand iets. Dat dit voldoende is voor het stroomverbruik van 1,2 miljoen huishoudens wel.  Vergelijk het maar met ruimtelijke eenheden.
Zo wordt het tempo van verdwijnen van het oerwoud van de Amazone in drie jaar tijd vergeleken met ´18 voetbalvelden per minuut´. Of zeggen we dat Afghanistan 19 keer zo groot is als Nederland. Dat zegt de lezer meer dan 7 miljoen hectare in drie jaar tijd of 647.500 km2. Onze huishoudens zijn als het ware de voetbalvelden van anderen.
Bron: NWEA

Daar kunnen verschillende redenen voor zijn. Als het niet of nauwelijks waait, draait de turbine niet. Als het te hard stormt (vanaf windkracht 10) staan de meeste windturbines uit veiligheidsoverwegingen stil. Ze zijn niet ontworpen voor dergelijke windsnelheden. Overigens zijn er steeds meer nieuwe typen die dan wél kunnen doordraaien. Een turbine kan ook stil staan vanwege onderhoud. De meeste, moderne windturbines kunnen meer dan 95% van de tijd gewoon draaien – als er wind is tenminste. Oudere windturbines zullen iets vaker stil staan omdat er meer onderhoud nodig is. En natuurlijk is er een aantal turbines die je nooit ziet draaien. Daar is dan iets bijzonders mee aan de hand. Ze zijn bijvoorbeeld buiten werking gesteld of het bedrijf dat ze neerzette is ermee gestopt. Je kunt het vergelijken met een fabrieksgebouw dat jaren leeg staat nadat het bedrijf vertrokken is. Of de fiets die niet meer gebruikt wordt, maar nog lange tijd met een ketting aan een hek vastgezet is. Alleen vinden we het van fietsen logisch om die ook stil te zien staan, van turbines verwachten we nu eenmaal dat de wieken draaien.
Bron: NWEA

Uit rapporten van onder meer het Wereld Natuur Fonds blijkt dat windturbines slechts een klein deel van de vogelslachtoffers veroorzaken die door menselijk handelen om het leven komen. Naar schatting 1 tot 2 procent van het aantal dat door het verkeer wordt getroffen. Een Amerikaanse organisatie  voor vogels stelt dat van elke 10.000 vogels die sterven door menselijk handelen er één sterft door windenergie. Gif, verkeer, hoogspanningsleidingen, huisdieren etc. kosten veel meer slachtoffers. Het streven is natuurlijk, zeker bij duurzame energie, om het aantal vogelslachtoffers zo veel mogelijk te beperken. Bij het ontwikkelen van een windpark wordt daarom altijd naar de vogelstand gekeken en naar de verstoring van de leefomgeving ter plekke. Winturbines mogen bijvoorbeeld niet gebouwd worden in vogelrijke gebieden. Deze habitatgebieden zijn uitgesloten.
Bron: NWEA

Nee. Om een windturbine te kunnen plaatsen, moet aan een fors aantal regels en wetten worden voldaan. Het moet bijvoorbeeld passen in het bestemmingsplan, of dat moet worden aangepast. Ook zijn er regels ten aanzien van bijvoorbeeld afstand tot woningen, veiligheidsvoorschriften en geluid. Op sommige plaatsen mag helemaal geen turbine staan, bijvoorbeeld vanwege een trekroute van vogels. Meer informatie over de regelgeving is te vinden op www.windenergie.nl.
Bron: NWEA

Over smaken valt niet te twisten. Toen de eerste oude modellen molens in het landschap verschenen, was niet iedereen daar even gelukkig mee. Inmiddels zien we de oude molens als cultureel erfgoed en zijn ze een van de belangrijkste symbolen van Nederland in het buitenland.
Velen vinden de moderne turbines mooi. Ze zijn een toonbeeld van innovatie en duurzaamheid. Kijk maar eens naar het aantal advertenties van grote bedrijven – van banken tot automerken - waarin windturbines op de achtergrond staan, omdat het bedrijf wil uitstralen dat het vernieuwend en groen is. Bij het plaatsen van windturbines wordt ook rekening gehouden met de inpassing in het landschap. Daarom is bijvoorbeeld door de provincies in streekplannen een keuze gemaakt waar men turbines wel en niet geschikt vindt. Veelal wordt er daarbij ook voor gekozen om een aantal turbines in een rijtje (´lijnvorming´) te plaatsen en niet verspreid over het landschap. Een turbine kan weliswaar hoog boven het landschap uitsteken, maar veelal kun je hem maar beperkt zien. Bijvoorbeeld omdat je ergens loopt of rijdt en bomen en gebouwen de turbines aan het zicht onttrekken.
Bron: NWEA

De regelgeving voor miniwindturbines, ook wel ´stedelijke windturbines´ (´urban turbines´) genoemd, is nog niet zo duidelijk. Veel gemeenten weten niet hoe er mee om te gaan. Vanuit NWEA proberen de fabrikanten en adviseurs van miniwindturbines de overheid te bewegen meer duidelijkheid te scheppen om plaatsing te vergemakkelijken. Het beste is contact op te nemen met de eigen gemeente als u een kleine windturbine op het dak wenst te plaatsen.
Zaanstad heeft hierover een aantal mededelingen laten verschijnen. De staan in het menu onder: Naslagwerken:Specifiek Zaanstreek

Daarnaast heeft AgentschapNL de Praktische toepassing van mini-windturbines ontwikkeld.

Hier vindt u de colatieakkoorden en collegepramma's van de provincies voor 2011-2015

Dat is wel een aardige one-liner, maar natuurlijk niet waar. De kosten van milieuvervuiling worden helaas nog onvoldoende aan de vervuiler doorberekend. Daardoor lijkt schone energie duurder dan andere energie. Als alle kosten, dus ook de zogenaamde externe kosten in rekening zouden worden gebracht zou duurzame energie - afhankelijk van de bron - tussen de 3 en 6 eurocent goedkoper zijn en daarmee goedkoper dan vuile energie.
Bron: ODE